Izvoz ribe i ribljih prerađevina u konstantnom je porastu, što pokazuje podatak da je plasman lani bio za 6,4 miliona maraka “teži” u odnosu na godinu ranije, a proizvođači tvrde da potencijala za još veći obim proizvodnje ima, ali je neophodna jača podrška nadležnih.

Da riba iz Srpske i FBiH osvaja evropsko tržište potvrđuje podatak Uprave za indirektno oporezivanje (UIO), prema kojem je BiH lani izvezla 3,25 miliona kilograma ovih proizvoda u vrijednosti od 27,1 milion maraka. Godinu ranije na inostranom tržištu ribe i ribljih prerađevina iz BiH našlo se 2,69 miliona kilograma u vrijednosti od 20,7 miliona maraka, dok su u Evropu 2021. godine izvezena 2,42 miliona kilograma ovih proizvoda, čija je vrijednost bila 16,8 miliona KM.

S druge strane podaci UIO govore da je BiH lani uvezla za 5,6 miliona maraka manje ribe i ribljih prerađevina, koje stižu iz cijelog svijeta.

Predsjednik Grupacije udruženja proizvođača ribe RS u Privrednoj komori i direktor kompanije “Tropik ribarstvo”, koja je lani proizvela više od 2.000 tona kalifornijske pastrmke Zoran Tepić kazao je da Srpska, pa i sama BiH, ima veliki potencijal za uzgoj ribe.

“Srpska ima priliku za razvoj i unapređenje ove proizvodnje u ruralnim krajevima. S druge strane, kada govorimo o proizvodnji šarana, koja je trenutno na nezavidnom nivou, naša grupacija lobira kod nadležnih resora da putem pravilnika što više pomognu uzgajivačima. Pomoć je iz godine u godinu vidljivija, ali je i dalje nedovoljna da podigne ribarstvo na nivo kao što je to nekad bilo. Dovoljno je spomenuti najveće ribnjake šarana “Saničani” i “Prnjavor”, koji i dalje ne rade”, rekao je Tepić.

Koliko Vlada RS, istakao je za “Glas”, bude ulagala u ovu proizvodnju, toliko će biti manje potrebe za uvozom ribe iz inostranstva, odakle je stiže puno zamrznute i drugih morskih prerađevina.

Zahvaljujući većim subvencijama svi domaći proizvođači bi, kaže Tepić, podigli nivo proizvodnje, kao što to, uprkos svim problemima, čini kompanija na čijem je čelu.

“Naša kompanija je lani na svim tržištima gdje smo prisutni plasirala više ribe nego godinu ranije. Naši proizvodi se mogu naći u Italiji, Rumuniji, Hrvatskoj, Sloveniji, kao i u dijelu Austrije te zemljama CEFTA, odnosno Srbiji, Sjevernoj Makedoniji, a nešto smo uspjeli plasirati i na tržište samoproglašenog Kosova”, kazao je Tepić.

Dodao je da je do povećanja proizvodnje došlo zbog konstantnog ulaganja u resurse, kao i podsticaja resornog ministarstva, ali i da uzgajivačima ribe u Srpskoj najteže pada konkurencija iz FBiH, koja svoje proizvođače subvencioniše mnogo više.

“I kad zbrojimo sve naše mjere, odnosno proizvodnju i kapitalne investicije, proizvođači u FBiH opet imaju mogućnost da dobiju mnogo više novca nego mi. Bez obzira na to naša kompanija je lider u regionu, kako u proizvodnji tako i u preradi. Nastojimo da se putem održivog biznisa i razvoja širimo, a ne da se oslanjamo na pomoć institucija. U tom pogledu imamo rezultate, koji su ostvareni prvenstveno našim poslovanjem”, rekao je Tepić.

Vlasnik kompanije “Butreks ribarstvo” iz Trebinja Veljko Buđen istakao je za “Glas” da je suša u prethodnom periodu negativno uticala na proizvodnju u ovom dijelu Srpske.

“Još jedna teška godina je iza nas, između ostalog, zbog remonta jezera u Trebinju, za šta sam još 2020. godine utrošio milion maraka. Da bih ponovo uspostavio sistem, treba najmanje tri godine da prođe, tako da u narednim mjesecima očekujem povratak proizvodnje na nivo od prije nekoliko godina”, istakao je Buđen.

Prema njegovim riječima, vodostaji rijeka su bili niski, riba se nije hranila na adekvatan način i sve je uticalo da je bude manje.

Cijene

Zoran Tepić je rekao da su uzgajivači ribe u Srpskoj u skladu sa povećanjem ulaznih troškova korigovali cijene krajem prošle, odnosno početkom ove godine za svega, kako kaže, nekoliko procenata.

“Cijena ribe je procentualno najmanje rasla u odnosu na prasetinu, jagnjetinu, junetinu ili piletinu”, istakao je Tepić i dodao da kilogram neočišćene pastrmke košta od sedam do deset KM, a očišćene između 11 i 15 maraka, a sve zavisi gdje i koliko se ribe kupuje.

Izvor/Foto: Glas Srpske / Autor: Danijela Bajić