05.07.2022. -
Zanimljivosti
Dizni korporacija uskoro bi mogla da izgubi ekskluzivna prava na upotrebu lika Mikija Mausa, koji je godinama do sada bio njihova maskota.
Prema američkom zakonu, 2024. godine, gotovo 95 godina nakon nastanka legendarnog Mikija, ističu autorska prava na njegov lik, poslije čega bi trebalo da se nađe u javnom domenu.
Danijel Mejeda, jedan od čelnika Pravne klinike za dokumentarne filmove pri Pravnom fakultetu Univerziteta u Kaliforniji, za Guardian kaže da to ipak ne znači da će Miki moći da se upotrebljava bez ikakvih ograničenja.
“Lik Mikija Mausa moći ćete da koristite kako biste pričali originalne priče ili priče u kojima se pojavljuje, ali ako to budete radili tako da bi ljudi mogli da pomisle da iza njih stoji Dizni, u teoriji bi ta kompanija mogla da vas tuži za povredu autorskih prava“, objašnjava Mejeda, dodajući da je takav ishod vrlo vjerovatan, budući da bi zabuna sigurno bilo, imajući u vidu koliko dugo se Miki povezuje sa Diznijem.
Najpoznatiji animirani film sa Mikijem Mausom je crno-beli “Parobrod Vili”, prvi animirani film sa sinhronizovanim zvukom, u kom su pokreti na ekranu korespondirali sa muzikom i zvučnim efektima.
Tokom godina, Miki Maus je prošao kroz nekoliko transformacija u fizičkom izgledu i ličnosti. Prvih godina, bio je nestašan i sličniji pacovu, sa izduženom njuškom, crnim očima i malim telom, tankih nogu i dugačkog repa.
Iako će upravo ta prva inkarnacija Mikija biti u javnom domenu, Majeda kaže da Dizni zadržava prava na sve ostale varijacije popularnog miša u drugim filmovima i umetničkim delima.
Već se dešavalo da neki Diznijevi likovi pređu u javni domen i to sa neočekivanim ishodima.
Medvjedić Vini Pu i njegovi prijatelji postali su opšte dobro još u januaru ove godine, a mnogi nisu časili časa da profitiraju na popularnim likovima.
Glumac Rajan Rejnolds napravio je omaž Viniju u jednoj reklami za mobilnog operatera Mint Mobile, u kojoj djeci čita priču o medi kom je stigao visok račun za telefon.
Što je još neobičnije, Pu i njegov prijatelj Praslin, zvjezde su horor filma Risa Voterfilda, koji će uskoro ugledati svjetlo dana, a u kom likovi kreću u krvavi pir nakon što ih napusti njihov stari prijatelj Kristofer Robin.
“Bili smo ekstremno pažljivi. Znali smo da postoji granica između onog što su njihova prava i onoga što smo uradili. Zato smo učinili da film zasnujemo na verziji likova iz 1926. Niko ih neće pomiješati sa Diznijevima. Nema šanse da neko pomisli da je reč o dječjoj verziji“, istakao je Voterfild u jednom nedavnom intervjuu za Variety.
Istorija lika Mikija Mausa
Miki Maus originalno je kreiran kao zamjena za zeku Osvalda, raniju animiranu zvezdu koju su Volt Dizni i Ab Ejverks kreirali za Čarlsa Minca i Universal studio. Međutim, kada ih je on otpustio, ostali su bez autorskih prava i bili prinuđeni da osmisle novog lika “Mortimera Mausa”.
Na insistiranje Voltove supruge, ime miša promenjeno je u Miki, a prva dva nijema crtaća sa novim likom – “Ludi avion” (Plane Crazy) i “Galopirajući Gaučo” (Gallopin’ Gaucho) – objavljena su 1928.
Već u trećem, “Parobrodu Viliju”, Mikija je pratila muzika, a prve reči progovorio je 1929. u “The Karnival Kid” 1929. Prvih godina, Mikija je crtao Ejverks, a Dizni mu je pozajmljivao glas sve do 1947. Vremenom je dobio i svoju družinu – devojku Mini Maus, Patka Paju, Šilju i Plutona, a o njemu je no više od stotinu kratkih crtanih filmova.
