Sabor Svetog arhangela Mihaila i ostalih nebeskih sila bestelesnih, u narodu poznat kao Aranđelovdan, koji se obilježava 21. novembra, jedan je od najpoštovanijih praznika među pravoslavnim vjernicima. Posvećen je Svetom arhanđelu Mihailu, vojvodi nebeske vojske, zaštitniku pravde, siromašnih, nemoćnih i svih koji traže pomoć od Boga.

Aranđelovdan je jedna od najčešćih krsnih slava u Srbiji. U narodu postoji duboko ukorenjeno vjerovanje da je Arhanđel Mihailo zaštitnik čitavog roda i vođa nebeskih sila. Ovaj svetitelj je među vjernicima poznat kao čuvar doma i porodice, pa se zato dan Sabora Svetog arhangela Mihaila smatra izuzetno srećnim za okupljanje rodbine. Običaj je da se na njegov dan izmire svi članovi familije koji su iz bilo kog razloga bili u zavadi.

Vjerovanje je da Sveti arhangel Mihailo kao predvodnik nebeske vojske arhanđela donosi pravdu, pa ga prizivaju oni koji trpe nepravdu. Kako u narodu važi i vjerovanje da je Sveti arhangel Mihailo borac protiv zla, veruje da tog dana “zlo gubi snagu”.

Kao i za svaku slavu, domaćin priprema slavsko žito (koljivo) koje se kuva u čast upokojenih predaka i u slavu svetitelja, slavski kolač ukrašen pletenicama i pečatom sa krstom i slovima IS–HS–NI–KA i svijeću koja se pali u čast svetitelja zaštitnika doma. U mnogim krajevima domaćin i kum/načastnik zajednički okreću kolač, uz molitvu i blagoslov.

U nekim krajevima Srbije se takođe govori da Sveti Arhanđel “ide po zemlji preobražen u prosjaka”, pa se tog dana niko ne smije odbiti od kuće – svako ko zakuca treba da bude poslužen.

Sabor Svetog arhangela Mihaila može biti mrsan ili postan, u zavisnosti od toga na koji dan u nedelji praznik “padne”. Kako ove godine praznik “pada” u petak, onda je trpeza posna.

Tradicionalno, na Aranđelovdan se ne započinju veliki poslovi, ne ide se na put bez velike potrebe i ne radi se ništa što “oduzima snagu”, jer se smatra da taj dan treba provesti mirno, u molitvi i slozi. U nekim krajevima Srbije se, pak, vjeruje da je dan posvećen Svetom arhangelu Mihailu dan kad se “čisti duša i dom”, pa mnoge domaćice, iako je Aranđelovdan crveno slovo, spremaju kuću. U narodu se, takođe, smatra se da se na Aranđelovdan ljudi najlakše odriču loših navika, jer se “vojska nebeska udružuje i pruža pomoć”.

U srpskom narodu postoji vjerovanje da se u ponoć uoči Aranđelovdana “put između neba i zemlje nakratko otvara”, baš u čast Svetog arhangela Mihaila, vođe nebeske vojske i najvećeg borca protiv zla, piše Žena Blic.

Starije žene su pričale da se tada “čuje lagano šuštanje krila”, da je vazduh mekši nego inače i da se osjeća neka neobjašnjiva toplina – znak da su nebeske sile blizu. U mnogim krajevima Srbije postoji vjerovanje da se upravo tada treba na kratko zaustaviti, prekrstiti se i zamisli samo jednu želju. Ne smije ih biti više – jedna jedina, ali iskrena, čista i izgovorena tiho, samo u mislima. Vjerovalo se da Arhangel Mihailo u tom trenutku obilazi domove, kao nevidljivi zaštitnik koji “vaga” nečiju iskrenost, dobre namjere i snagu duše. Ako je želja poštena i nikome ne nanosi zlo, postoji starinsko uvjerenje da će je on ponijeti pred Boga, a onda će se ona i ispuniti tokom godine.

Arhanđel Mihailo se najčešće predstavlja kao ratnik sa mačem ili kopljem, onaj koji “vaga duše” na dan Strašnog suda, kao i nebeski zaštitnik svih koji poštuju poredak i pravdu. Zbog toga se vjeruje da porodice koje ga slave kao krsnu slavu imaju njegovu posebnu zaštitu tokom cijele godine.

Izvor: Srpska info