Pravoslavni vjernici u Srbiji obilježavaju Badnji dan tradicionalnim unošenjem i paljenjem badnjaka, liturgijama u hramovima i porodičnim okupljanjem za posnom trpezom pred najradosniji hrišćanski praznik Božić – kojim se proslavlja rođenje Isusa Hrista.

Pripreme za ovaj praznik počinju 40 dana prije 7. januara, Božićnim postom, koji predstavlja pročišćenje duha i tijela.

Badnji dan započinje rano i traje do kasno. Ujutru, prije izlaska sunca, domaćin odlazi u šumu po badnjak, koji se tek sa prvim mrakom unosi u kuću. Uz drvo se daruje i žito da bi naredna godina bila plodna. Obavezno je i unošenje slame, a na taj način se prinosi žrtva duhu Hrista koji je rođen na slami.

Srbi Božić obilježavaju od pamtivijeka, a badnjakom, odnosno božićnim drvetom, u kuću se unose sreća, zdravlje i napredak.

Badnjak vodi porijeklo od čudesne vitlejemske noći, kada su pastiri nasekli i donijeli grane da nalože vatru pored Novorođenčeta i njegove Majke. I slama koja se u kuću unosi sa drenovim prutićem podsjeća na onu noć kada se rodio sin božji, i kada je položen u jasle na slamu.

Ove običaje narod je naslijedio od predaka i dalje ih održava. Tako se večeras badnjak stavlja na ognjište, posipa žitom, medom i vinom, uz niz ritualnih radnji koje treba da obezbijede zdravlje i napredak cijele kuće i porodice.

U gradskim uslovima, na bezbjedan način, pregori se tek po koji listić.

Na Badnje veče se ne spava, već bdi i očekuje svečani trenutak rođenja Hristovog. Badnja noć je noć mira i iščekivanja radosti.

Po običajnom kalendaru, danas se ništa ne iznosi iz kuće.

Ko se tokom godine sa nekim zavadio, na Badnji dan treba da se pomiri, kako bi Hristov rođendan proveo u miru i ljubavi. To je i podsjećanje da je opraštanje dar božiji i jedna od najtežih hrišćanskih vrlina.

Božić je praznik cijele porodice i zato se očekuje da ona tokom prazničnih dana bude na okupu, a prati ga veliki spisak narodnih običaja, poput lomljenja pogače.

Običaj nalaže da ukućani prvog gosta na Božić, položajnika, daruju i ugoste najbolje što mogu, jer on simbolizuje božanstvo.

Izvor: rts.rs