Prihrana ozime pšenice – za veće prinose izbalansirajte hranjiva

11.02.2023. - Poljoprivreda

Povećanje temperature zraka slijedi period intenzivnog rasta nadzemne mase ozimih usjeva pšenice. Da bi se povećao sadržaj dostupnih hranjivih materija u zemljištu, koje će usjevi iskoristiti za oporavak i stvaranje odgovarajućeg prinosa po jedinici površine, potrebno je izvršiti adekvatnu prihranu.

Vrijeme prihrane treba biti usklađeno sa stanjem, odnosno kondicijom usjeva, etapama organogeneze i agroekološkim uslovima, navodi Jovana Todorović, viši stručni saradnik za ratarstvo u Ministarstvu poljoprivrede RS, dodavši da se ono može utvrditi fenološkim zapažanjima u polju,.

“Adekvatna prihrana azotom treba biti izvedena prema trenutnom stanju biljaka, stepenu razvoja, raspoloživosti azota u zemljištu, mogućnostima njegovog usvajanja, ali i u zavisnosti od vremenskih uslova”, napominje, istakavši da je preuranjena prva azotna prihrana ozimih žita neprihvatljiva iz ekonomskih i ekoloških razloga i to zbog gubitka nitratnog azota iz zone korijena, ispiranjem.

Kada početi?
Prema riječima ovog stručnjaka za ratarstvo, prihrana NPK đubrivom, odnosno fosforom i kalijumom se ne preporučuje zbog njihovog neznatnog premještanja u dubinu pa hranjiva ostaju na površini, a ne u zoni korijenja. Za postizanje visokih prinosa neophodna je izbalansirana ishrana svim potrebnim hranjivima.

“S prvom prihranom kreće se u trenutku proljetnog kretanja vegetacije odnosno kada se dnevne temperature ustale na 10°C. Tada započinje brži porast nadzemne mase. Ona se obavlja u fazi početka bokorenja, najčešće sredinom ili krajem februara”, kaže Todorović.

Šta još pored obrade i đubrenja utiče na korijen pšenice?
U toj fazi rasta pšenica obično ima razvijena 3-4 lista. Važnost prve prihrane je formiranje većeg broja izboja u busu iz kojih će se razviti produktivne vlati. Za prvu prihranu preporučuje se dodati 150-220 kg/ha KAN-a.

Druga i treća prihrana
Druga prihrana obavlja se u početku vlatanja. Pšenica tada prolazi kroz III i IV etapu organogeneze, dolazi do izduživanja konusa rasta, stvaranja klasnog vretena i začetka formiranja klasića. Taj trenutak određuje se na temelju stanja razvoja usjeva pšenice (bez obzira na kalendar radova), odnosno kad se zametak klasa primjetno odvoji od čvora busanja (~2 cm).

“Preporučuje se prihrana s 30-50 kg/ha čistog azota što odgovara 110-150 kg/ha KAN-a”, pojašnjava.

U proljeće možemo očekivati pojačanu pojavu bolesti pšenice?
Treća prihrana izvodi se početkom klasanja (prije oplodnje) i u ovoj se fazi mogu koristiti rastvori UAN-a ili UREE. Ako se koristi rastvor UREE može se koristiti 20 posto, a ukoliko se koristi rastvor UAN-a tada se koristi 80 litara rastvorenog u 120 litara vode za 1 ha.

Pri tome, kako kaže savjetodavac, u obzir treba uzeti vremenske uslove za vrijeme tretiranja, osjetljivost sorte, položaj lista i vrijeme primjene (pred veče ili u večernjim satima) zbog moguće pojave ožegotina na gornjim listovima. Ova prihrana ima malo značenje za visinu prinosa, ali utiče na porast hektolitarske mase i veći sadržaj proteina u zrnu.

 

izvor:Agroklub/Foto: Julijana Kuzmić/Agroklub