U Dvorovima kod Bijeljine danas je organizovan Sedmi sabor izvorne pjesme „Čaša vode sa izvora“ na kojem učestvuje tridesetak izvornih grupa, guslara, dvojničara i harmonikaša iz Republike Srpske, Srbije i Crne Gore, sa više od tri stotine učesnika. Izvorni pjevači u defileu su posjetili i Osmi Semberski sajam mesa.
Zoran Mandić, predsjednik Udruženja guslara i epskih pjesnika „Milenko Đukić Čiko“, organizator ovog sabora, kaže da je ovo prilika da se sačuva tradicija i običaji ljudi iz svih krajeva Republike Srpske.
„Okupljamo se tokom godine na više od dvadeset i pet sabora koji imaju takmičarski i revijalni karakter. Nastojimo da privučemo i mlade naraštaje. U posljednje vrijeme osnivaju se i grupe mlađih izvornih pjevača koji žele da nastave i da sačuvaju ovu našu tradiciju. Svadbe, sijela, teferiči, to su događaji i prilike za predstavljanje i izvornih pjevača. Mobilni telefoni odvukoše mlade u drugom pravcu. Žao mi je što se više mladih ljudi ne uključuje u ove izvorne grupe. I na ovom saboru imamo prijatelje iz Plužina u Crnoj Gori koji nam dolaze u uzvratnu posjetu“, kaže Zoran Mandić.
Violeta Krajišnik, predsjednica Udruženja „Bogojavljenska noć“ i umjetnički rukovodilac vokalnih grupa u ovom udruženju, kaže da je tradicionalno izvorno pjevanje dio njenog porodičnog okruženja i tradicije.
„Učila sam od najbojih i potrudila sam se da i druge mlade ljude animiram i uključim u očuvanje kulturne baštine srpskog naroda u ovim krajevima. Ovdje je manji broj djevojaka iz našeg udruženja koje su došle da podrže ovaj sabor. Neophodno je ovakve sabore organizovati i na jednom puno većem i ozbiljnijem nivou“, kaže Violeta Krajišnik.
Zoran Višnjevac, vođa Izvorne grupe „Zagorani“ iz Kalinovika kaže da se izvorno pjevanje Zagorana iz Kalinovika , uglavnom, razlikuje samo u melosu, dok je sve drugo identično drugim izvornim grupama i pjevanju na Romaniji ili u Semberiji.
„Sve je to jedan isti melos. Naše pjesme govore o zavičaju, o ljudima našeg kraja. Što se tiče tematike, pjevamo o čojstvu, junaštvu, o ljubavi“, kaže Višnjevac.
Sedmogodišnji Lazar Čolaković iz Istočnog Sarajeva, od pete godine naučio je da svira gusle. Njegov djed, po majci, Mišo Kenjić iz Trnova kaže da je njegov unuk Lazar već učestvovao na tridesetak sabora gusala.
„Moj unuk je prošle godine osvojio treće mjesto na takmičenju mladih guslara, starosti do trinaest godina. Uskoro će u Plužine, na savezno takmičenje, i mi se nadamo dobrom rezultatu. Moj otac, a i ja sam izrađivao gusle. Niko nije aktivno svirao na guslama. Lazar je samouk, ali talentovan“, ističe Mišo Kenjić.
Stanimir Šepur (74), sa Nišićke visoravni, sada stanovnik Pučila, kaže da je od malih nogu pjevao izvorne pjesme.
„Od 2010. godine sam aktivan u izvornoj grupi „Milenko Đukić Čiko“. Izvorne pjesme smo pjevali kao djeca, dok smo čuvali stoku. Kasnije, kada smo stasali, išli smo i pjevali na saborima, u Goraždu, Foči, Višegradu, Banjaluci, išli smo i u Srbiju. Izvorna pjesma je naša specifičnost. U Vojkovićima se na festivalu pjeva o vojevanju, vojsci, o ženidbi, svadbama, prosidbi djevojke. Uvijek se neka tema osmisli. U Vojkovićima se organizuju takmičenja izvornih grupa, kao i u Goraždu, dok se na drugim saborima učestvuje i nastupa revijalno“, kaže Stanimir Šepur, pohvalivši se ukrasnim bocama u koje njegova vješta ruka ubacuje od drveta izrađen pravoslavni krst.