Republici Srpskoj je prijeko potreban jedinstven nacionalni programa koji bi definisao osnovne pravce političkog, privrednog, naučnog, kulturnog i duhovnog razvoja našeg naroda.
To je navedeno u Principima političkog djelovanja Srpske demokratske stranke do 2026. godine. Ovaj dokument je novi lider SDS Milan Miličević predstavio delegatima nedavne izborne skupštine najveće opozicione partije u Srpskoj, kao svoj i program partije u narednom periodu.
Dokument, koji je u posjedu Srpskainfo zagovara borbu za ustavno-pravnu poziciju Srpske, koja se mnogo ili nikako ne razlikuje od stavova vlasti, dok istovremeno žestoko kritikuje unutrašnje socijalno-ekonomske prilike u Republici i nudi neka od rješenja.
Kada je riječ o pomenutom Nacionalnom programu za budućnost Srpske, SDS je stava da učesnici u izradi tog programa trebalo bi da budu eminentni srpski naučnici, umjetnici, ekonomisti i pravnici, Srpska pravoslavna crkva, ali i sve relevantne srpske političke stranke.
– Nedostatak jedinstvenog nacionalnog programa jeste stalni kamen spoticanja srpskog naroda u cjelini, koji se istorijski manifestovao kao kriza njegovog identiteta, a danas kao jedan od uzroka zaostajanja, privrednog pada i siromaštva. Naše integracije, nacionalno bogatstvo i finansijska stabilnost su garancija naše budućnosti. Istinski patriotizam i vaspitanje mladih u duhu ljubavi prema Republici Srpskoj predstavljaju osnov državotvorne nacionalne politike. Nacionalni patriotizam nas uvijek podsjeća da RS mora imati budućnost, bez obzira na to šta se bude dešavalo sa ostalim međunarodnim i državno-pravnim subjektima sa kojima u ovom momentu ona ima korelaciju – navodi se u dokumentu.
Budući da se pominju i „sve relevantne” političke partije, za komentar smo pitali u najjačoj od njih. Član Glavnog odbora SNSD Srđan Mazalica kaže da se radi o ideji i dokumentu SDS koji ne postoji u Ustavu, zakonima, poslovniku o radu Narodne skupštine…
– Mislim da se radi o programskoj ideji koja treba da stvori percepciju javnosti da je SDS opredijeljen za nacionalni preporod, patriotizam, a da oni sami nemaju ideju kako to treba sve da izgleda. Dokument bi, kako kažu, definisao osnovne pravce političkog, privrednog, naučnog, kulturnog i duhovnog razvoja zemlje. Gdje su demografija, sport, zdravstvena zaštita? Stiče se utisak da kroz tu ideju oni “nabacuju” bitne teme, što bi čitaocu trebalo ukazati na njihove prioritete, ali reklo bi se da bi takva ideja doživjela poteškoće u svom nastajanju, jer sudeći po broju činilaca koje namjeravaju konsultovati, biće teško naći konsenzus – kaže Mazalica za Srpskainfo.
Misli da je bolje razdvojiti različite oblasti: privredno od duhovnog, političko od naučnog, kulturno od demografskog i onda te programe i strategije donositi na različitim nivoima i za različite periode.
– To se naravno već radi, ali svakako je lakše za usaglašavanje i realizaciju – zaključuje Mazalica.
U većini ostalih tački Principa SDS o OHR, imovini, vojnim savezima… stavovi ove stranke se mnogo ili nikako ne razlikuju od vladajućih. Na prvom mjestu jeste očuvanje dejtonske pozicije Srpske. Očuvanje Dejtona smatra se vitalnim interesom RS i srpskog naroda. Sve nametnute zakone od strane OHR, koji nisu usvojeni i potvrđeni u Narodnoj skupštini i PS BiH, kojima su prenijete nadležnosti s entiteta na nivo BiH, potrebno je osporiti pred međunarodnim sudovima jer ti zakoni nisu doneti na način propisan Ustavom BiH, te samim tim nemaju ni legalitet ni legitimitet.
– Republika Srpska ima legalno i legitimno pravo da donosi zakone iz svoje ustavne nadležnosti, uključujući i oblasti u kojima je došlo do djelimičnog ili potpunog prenosa nadležnosti bez saglasnosti Narodne skupštine RS i procedure propisane članom III.5.a Ustava BiH – navodi se u dokumentu.
Dalje, Miličević i SDS se zalažu za kraj stranog protektorata u BiH jer je nezamislivo da zemlja u srcu Evrope, koja pretenduje da bude članica EU, bude pod kolonijalnom upravom. Takođe, državna imovina smatra se neotuđivim pravom Republike Srpske.
– Odbacujemo sve odluke Ustavnog suda BiH koje su suprotne Aneksima II, IV i VIII Opšteg okvirnog sporazuma za mir, a kojima se javna dobra i imovina entiteta proglašavaju državnom imovinom. Naglašavamo da sva imovina koja je odlukama OHR pod zabranom raspolaganja može biti knjižena samo u skladu s Aneksom II Dejtona i po propisima entiteta, i odbacujemo svaki pokušaj kreiranja i usvajanja zakona o državnoj imovini na nivou BiH. Narodna skupština RS svojim zakonima urediće pitanje vlasništva nad imovinom u skladu s Ustavom RS. Odbacujemo bilo kakav pokušaj intervencionizma Kristijana Šmita po pitanju imovine, ali i ostalim pitanjima, i nikakve odluke OHR i rješenja njihovih ”radnih grupa” ne mogu imati pravno dejstvo na teritoriji Republike Srpske – navodi se u Principima političkog djelovanja SDS.
SDS se, kao i većina u RS, zalaže za vojnu neutralnost Republike te da se sve priče o EU i vojnim integracijama koordinišu sa Srbijom, kao potpisnicom Dejtona. Ako dođe do trenutka nekih vojnih integracija, SDS je stava da odluku o tome mogu da donesu samo građani Srpske na referendumu. Zagovara se čak i demilitarizacija BiH, a da se visoki vojni budžet preusmjeri u socijalnu politiku, što ne isključuje učešće u civilnim mirovnim misijama UN.
Traži se i smanjivanje glomaznog birokratskog aparata na nivou BiH koji broji 23.000 radnih mjesta.
„Otvoreni Balkan“ ima podršku iz SDS, dok se pod tačkom „ekonomski samoodrživa i prosperitetna Republika Srpska“ naglašava da je potrebno usvojiti zakon o zaštiti i raspolaganju prirodnim resursima, kako bi se spriječila njihova rasprodaja.
– Neophodno je izvršiti fiskalnu decentralizaciju Republike Srpske – prenijeti veća ovlaštenja na opštine, ali i finansijska sredstva. Opštine su te koje su najbliže građanima i najbolje poznaju njihove potrebe – cilja SDS.
Penzionerima se obećava penzija u iznosu od 45 odsto prosječne plate, borcima pet maraka dodatka po mjesecu učešća u ratu… U okviru „nulte stope tolerancije za korupciju“ zalaže se za novi zakon o sukobu interesa, pooštravanje kazni u KZRS, dok bi počinilac korupcijskog krivičnog djela bio obavezan da štetu namiri u budžetu
– Porodicama mora biti osigurano pravo na naknadu zarade za vrijeme porodiljskog odsustva, materinski dodatak, dječiji dodatak, naknadu za predškolski boravak, naknade u toku obrazovnog procesa, zdravstvenu zaštitu, regresiranje troškova boravka u mjestima za odmor i rekreaciju – navodi se u Principima.
IZBORI I CRKVA
SDS se zalaže za temeljnu refornu izbornog procesa, što znači i vraćanje poslaničkih mandata partijama radi zaustavljanja fenomena „papak“, uvođenje optičkih čitača na biračkom mestu, podizanje izbornog praga sa tri na pet odsto, ukidanje glasanja putem pošte, kao i uvođenje dvokružnog izbornog sistema za pojedinačne funkcije. Posebno poglavlje posvećeno je Srpskoj pravoslavnoj crkvi, kao temelju duhovne obnove. – Vjersko obrazovanje treba da izrasta iz liturgijskog obrazovanja, zdrav crkveni život da bude cilj svakog pravoslavnog hrišćanina, a ideja o čovjeku da se razvija kao ideja o slobodnom, duhovnom i stvaralačkom biću, a ne podaniku – navodi se u Principima.
izvor:SrpskaINFO/FOTO: SDS/FACEBOOK