Fond zdravstvenog osiguranja Republike Srpske poslao je obavještenje svim zdravstvenim ustanovama o proceduri i načinu ostvarivanja prava na neinvazivno prenatalno testiranje iz krvi trudnice (NIPT), budući da od 1. oktobra trudnice uzorke krvi za NIPT mogu da daju u bolnicama, odnosno Univerzitetsko-kliničkom centru RS.

Ovu uslugu će u potpunosti finansirati Fond zdravstvenog osiguranja, u skladu sa Zakonom o obaveznom zdravstvenom osiguranju, kao i Programom neinvazivnog prenatalnog testiranja iz krvi trudnica za 2024. godinu.

Programom je definisan i paket NIPT koji obuhvata određivanje rizika za sljedeće poremećeje hromozoma kod fetusa: trizomija 21 (sindrom Down), trizomija 18 (sindrom Edwards) i trizomija 13 (sindrom Patau).

Dakle, pravo na ovaj test imaju sve trudnice bez obzira na godine, izuzev onih kod kojih test nije izvodljiv i to u sljedećim slučajevima: višeplodne trudnoće, trudnoća sa doniranom jajnom ćelijom, blizanačka trudnoća kod surogat majčinstva, u slučajevima nestalog blizanca i ako je trudnici transplantirana koštana srž.

Takođe, Programom je propisana i procedura ostvarivanja ovog prava, a definisano je sljedeće:

• Pravo na NIPT trudnice ostvaruju kod svog nadležnog doktora medicine specijaliste ginekologije i akušerstva na primarnom nivou zdravstvene zaštite u zdravstvenoj ustanovi koja ima ugovor sa FZO RS. Dakle, kod ginekologa kod kojeg je žena registrovana;

• Кako bi dobila uputnicu za NIPT, potrebno je da se trudnica pravovremeno naruči za pregled kod svog izabranog ginekologa;

• Nadležni ginekolog daje preporuku za obavljanje procedure i izdaje uputnicu za NIPT ukoliko trudnica ima indikaciju za ovaj test;

• Prije nego što ginekolog izda uputnicu, potrebno je da trudnica da svoj pristanak na preporučenu proceduru NIPT-a, a obrazac pristanka dostupan je u Prilogu 1 pomenutog programa. Ovaj obrazac je dostupan i na internet stranici FZO RS u linku ”obrasci”, kao i na linku ”propisi”, gdje je objavljen i Program.

• Sa dobijenom uputnicom trudnica na proceduru neinvazivnog prenatalnog testiranja iz krvi odlazi u zdravstvenu ustanovu sekundarnog ili tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite sa kojom Fond ima potpisan ugovor;

• Zdravstvena ustanova u kojoj je uzorak iz krvi trudnica uzet, uzorak dostavlja Univerzitetsko kliničkom centru Republike Srpske, koji dalje šalje na analizu uzorke u ustanovu sa kojom je i potpisao ugovor za pružanje ove vrste dijagnostike.

Budući da su se u UКC RS stekli uslovi za ovu proceduru, prestaje potreba za refundacijom troškova pretalanog testiranja koje je do sada bilo omogućeno. Pravo na refundaciju će imati samo osiguranici koji su radili ili će uraditi NIPT do oktobra, odnosno dok se ne omogući uzimanje uzoraka u bolnicama i UКC-u RS (rok za refundacije je godinu dana).

Napominjemo da je Program neinvazivnog prenatalnog testiranja iz krvi trudnica usvojen i za 2025. godinu u skladu sa Zakonom o obaveznom zdravstvenom osiguranju, a svi programi su dostupni i na internet stranici FZO RS.

Izvor: Bl portal