U 2015. godini broj osiguranika, odnosno radnika zaposlenih u Republici Srpskoj, u odnosu na broj penzionera, iznosio je 1,12 : 1, dok je u prošloj, 2022. godini, taj omjer iznosio je 1,19:1, kaže Mladen Milić, direktor Fonda PiO Republike Srpske, ističući da je taj odnos još uvijek nepovoljan.
“Mi smo imali rast broja korisnika prava napenziju od 1,44 odsto u prošloj godini, dok je broj osiguranika rastao u procentu od 1,81 odsto. Svi penzioni sistemi, koji počivaju na principima međugeneracijske solidarnosti, a većina evropskih penzionih sistema je zasnovana na tom principu, suočeni su sa konstantnim približavanjem tog omjera.
Najrazvijenije zemlje Evrope imaju ispod dva zaposlena radnika na jednog penzionera, počevši od Austrije. Mnogoljudnije države, poput Španije i Italije, imaju omjer 2 :1 ili 2,2:1, kada je riječ o broju osiguranika i penzionera. Ukoliko posmatramo ukupne prihode i rashode u penzionim sistemima koji počivaju na principima međugeneracijske solidarnosti, onda, prema pokazateljima Eurostata, Njemačka, Norveška i Španija, do korone, ali i nakon korone, imaju pogoršane pokazatelje, ali imaju još uvijek nešto veće prihode od doprinosa u odnosu na rashode”, kaže Milić, ističući da su kod svih ostalih zemalja vlade i državni budžeti obavezni da nadomiruju nedostajuća sredstva za penzije.
“ Vlada Republike Srpske nadomiruje nekih 18,2 odsto, Vlada Austrije oko 30 odsto nedostajućih sredstava. Mi smo već imali kontakte i razgovore sa predstavnicima Udruženja penzionera Republike Srpske i sa resornim ministrom i predsjednikom Vlade. Vlada Republike Srpske će i u narednom periodu, kao što je to bilo i do sada, pratiti trend promjene rasta prosječnih plata i prosječne stope inflacije, te će, ukoliko se pokaže potreba i obezbijede realna sredstva po osnovu prihoda, svakako će se pristupiti vanrednom usklađivanju penzija, mimo onog redovnog godišnjeg povećanja.
Penzije sa 43,50 odsto učestvuju u prosječnim platama
Cilj je da se održi dostignuti nivo standarda korisnika prava na penziju, a trenutno učešće prosječnih penzija učestvuje sa oko 43,50 odsto u prosječnim platama. Prilikom isplate januarske i februarske penzije taj procenat je bio najveći od postojanja Penzionog sistema Republike Srpske.”, kaže Milić.
Komentarišući starosnu granicu, kao uslov za odlazak u penziju, Milić kaže da među 327.784 penzionera ima oko 6.300 korisnika prava na starosnu i invalidsku penziju koji, osim toga što primaju penziju, prijavljeni su i na osiguranje po osnovu ugovora o radu, bilo na neodređeno ili na određeno vrijeme.
“U nekim evropskim zemljama govori se o tome da će se, najvjerovatnije, morati produžavati uslov za ostvarivanje prava na starosnu penziju na nekih 67 ili 68 godina. U nekim evropskim zemljama taj uslov postoji već unazad petnaestak ili dvadeset godina. U Skandinaviji razmišljaju da sa 68 povećaju starosnu granicu na 79 godina, pa čak i na 72 godine. U nekim zemljama i penzionim sistemima vlada mišljenje da to treba ostaviti bez ograničenja, tako da neko može da radi sve dok on osjeća da može ispunjavati svoje radne obaveze, kao što je slučaj u Japanu.
Kod nas se još uvijek ne razmišlja o povećanju starosne granice
“Naša osnovna aktivnost je vođenje upravnih postupaka i donošenje rješenja o ostvarivanju prava na penziju, ali i drugih rješenja nakon provođenja upravnog postupka. Mi smo u prvom i drugom stepenu imali 79.758 zahtjeva i riješeno je na kraju godine oko 97 odsto tih zahtjeva. Odjeljenje matične evidencije izdalo je oko 26.000 uvjerenja o radnom stažu. U vremenskom roku do 60 dana rješavamo oko 91,5 odsto svih zahtjeva”, naglasio je Milić.
Govoreći o rezultatima izvještaja Glavne službe za reviziju javnog sektora Republike Srpske, Milić je istakao podatak, da već sedmu godinu Fond PiO RS dobija pozitivan izvještaj o provedenoj finansijskoj reviziji, bez ijedne preporuke.
Bijeljina.com