Izgradnja svakog kilometra auto-puta u Republici Srpskoj može se smatrati izuzetnim poduhvatom, ističu iz Javnog preduzeća „Autoputevi Republike Srpske“. I upravo zbog toga, projekat auto-puta Banjaluka–Prijedor, koji se realizuje u saradnji s kineskom kompanijom „Šandong“, ocijenjen je kao jedan od najznačajnijih infrastrukturnih projekata u Srpskoj.

„Izgradnja svakog kilometra auto-puta u Republici Srpskoj, kao i u okruženju, može da se smatra izuzetnim poduhvatom, jer je riječ o kompleksnim infrastrukturnim projektima, čija priprema i realizacija iziskuje vrijeme, stručnost, znanje i značajna finansijska sredstva“, navode iz ovog preduzeća.

Projekat kroz koncesioni model

Auto-put Banjaluka–Prijedor gradi kineski partner „Šandong“, na osnovu koncesije dodijeljene od strane Vlade Republike Srpske krajem 2018. godine. Ovaj projekat specifičan je jer se prvi put realizuje na ovaj način.

„U toj činjenici leži i specifičnost ovog projekta, jer ni Srpska ni kineski partner do sada nisu ušli u realizaciju jednog ovakvog projekta putem koncesije“, navode iz „Autoputeva RS“.

Javno preduzeće „Autoputevi Republike Srpske“ učestvuje u projektu u dijelu koji se odnosi na eksproprijaciju i administrativnu podršku.

„Javno preduzeće „Autoputevi Republike Srpske” partner je u ovom projektu i to u dijelu, koji se odnosi na isplate troškova eksproprijacije nepokretnosti i davanje izjašnjenja na upite organa u postupku, odnosno Pravobranilaštva Republike Srpske i Ministarstva saobraćaja i veza Republike Srpske, te da će tek po isteku koncesionog perioda od 30 godina, preuzeti upravljanje i održavanje ovog auto-puta. Sve ostale aktivnosti, vezane za finansiranje i izgradnju, u nadležnosti su koncesionara, odnosno kineske kompanije „Šandong““, ističu iz preduzeća  „Autoputevi”.

Radovi na devet lokacija

Stepen riješenosti imovinsko-pravnih odnosa na trasi auto-puta iznosi oko 85 odsto, što omogućava dalji napredak radova. Kineskom partneru izdata je građevinska dozvola za više od 15 kilometara trase, kao i privremena dozvola za dodatnih sedam kilometara.

„Prema raspoloživim informacijama o samom projektu, kineski partner otvorio je gradilište na devet lokacija u dužini od oko 20 kilometara trase. U toku su radovi na raščišćavanju terena, sječi drveća, izradi nasipa i konstrukcioni radovi“, navode iz „Autoputeva”.

Dodali su da je na projektu trenutno angažovano približno 190 radnika, uključujući osoblje iz kineskih i lokalnih kompanija.

„Treba naglasiti da je kineski partner u međuvremenu obezbjedio finansiranje putem kredita i osiguranje kredita kod finansijske korporacije „Sinošur“, tako da su sad ispunjeni svi uslovi za intenzivnije radove na terenu”, pojašnjavaju oni.

Eksproprijacija pri kraju

Eksproprijacija nepokretnosti započela je početkom 2022. godine i obuhvatila je ukupno 1.203 predmeta – 618 na teritoriji Banjaluke i 585 na području Prijedora.

„Od ukupnog broja formiranih predmeta, do sada je sklopljeno 820 sporazuma o naknadi pred nadležnim organom uprave i doneseno je 190 sudskih rješenja o naknadi, što čini više od 85 odsto riješenih predmeta“, navode iz „Autoputeva RS“.

Preostali predmeti su u fazi rješavanja, a sve nadležne institucije, kako dodaju, rade na njihovom što bržem okončanju.

Planirana trasa do Novog Grada

Takođe, ističu da je Republika Srpska u svojim planskim i projektnim dokumentima predvidjela izgradnju auto-puta na pravcu od Banjaluke preko Prijedora do Novog Grada. Kineskom partneru dodijeljena je koncesija za izgradnju prve faze na pravcu od Banjaluke do Prijedora, uz istovremenu izradu projektno-tehničke dokumentacije za nastavak auto-puta do Novog Grada i izgradnju brzog puta od Prijedora do Kozarske Dubice i Spomen – područja „Donja Gradina“.

„Početku izgradnje druge faze auto-puta i brzog puta predstoji čitav niz aktivnosti na pripremi odgovarajuće dokumentacije, zatim izrada plana parcelacije, pa pokretanje postupka eksproprijacije i drugih koraka, neophodnih za početak radova na trasi”, pojašnjavaju iz „Autoputeva RS“.

Značaj za građane i privredu

Auto-put će donijeti brojne benefite građanima i privredi, prije svega kroz povećanje bezbjednosti i podsticanje razvoja regije.

„Savremena putna infrastruktura temeljni je uslov za ekonomski, privredni, transportni i svaki drugi vid napretka jedne regije“, navode iz preduzeća.

Ističu da će izgradja ovog auto-puta donijeti ekonomski prosperitet za kompletnu regiju, te će da će uticati i na povećanje bezbjednosti u saobraćaju na magistralnom putu između Banjaluke i Prijedora, jednoj od najfrekventnijih dionica u Srpskoj.

Takođe, projekat je otvorio vrata i novim ulaganjima kineskih kompanija.

„’Šandong’ je prva kompanija, koja je došla u Republiku Srpsku s namjerom da učestvuje u realizaciji velikih infrastrukturnih projekata, a poslije njih pojavile su se i druge kineske korporacije i grupacije, sa istom željom”, navode iz „Autoputeva RS“.

Završetak radova u naredne tri do pet godina

Kada je riječ o završetku izgradnje, u „Autoputevima RS“ ističu da je nezahvalno precizno prognozirati rokove zbog brojnih globalnih okolnosti koje su uticale i na ovaj projekat.

„Jedna od takvih situacija bila je globalna borba sa pandemijom „Kovid 19“, kada je čitav svijet, bukvalno, stao. Nakon toga, dogodio se sukob na istoku Evrope, između Ukrajine i Rusije, kasnije i u pojasu Gaze. Sve se to odrazilo i na globalna kretanja, na povećanje cijena repromaterijala, zaustavljanje investicionih ciklusa…No, nadajmo se da ćemo bar u narednom periodu imati manje turbulencije na svjetskom nivou i da ćemo se zaista moći u potpunosti posvetiti realizaciji naših projekata”, naveli su oni

Takođe, dodali su da u povoljnijim okolnostima, realno je očekivati završetak izgradnje u naredne tri do pet godina.

Novi projekti: Vukosavlje–Brčko i Bijeljina–Brčko

Pored auto-puta Banjaluka–Prijedor, Republika Srpska paralelno radi na novim dionicama.

„U odvojenim postupcima javne nabavke usluga finansiranja, projektovanja i izgradnje dionica auto-puta na pravcima Vukosavlje – Brčko i Bijeljina – Brčko, Republika Srpska je odobrala dvije kineske korporacije, sa kojima su potpisani i ugovori, te su na jednoj od tih dionica započeti i pripremni radovi“, navode iz „Autoputeva RS“.

Kako dodaju, intenzivni građevinski radovi na obje dionice očekuju se već naredne godine.

“Ovih dana smo u samom finišu dogovora o finansijskom dijelu sporazuma, tako da bi od iduće godine na obje dionice mogli da imamo intenzivne građevinske radove i spajanje u cjelinu, koja će na na kraju modernom saobraćajnicom spojiti Banjaluku i Beograd. Podsjećamo, auto-put Beograd – Banjaluka predstavlja strateški nacionalni projekat Republike Srpske i njegova realizacija je počela izgradnjom dionice Rača – Bijeljina, na kojoj se intenzivno radi. Da bi priču zatvorili u cjelosti, ostalo je još ugovaranje finansijskog okvira za treću dionicu Koridora Pet c kroz Republiku Srpsku, na pravcu od Doboja do Vukosavlja. Kada se to pitanje riješi i kada se završi auto-put od Novog Grada do Banje Luke, kompletan sjeverozapadni dio Srpske, preko Posavine i Semberije, dobiće najsavremeniju putnu komunikaciju sa maticom Srbijom”, zaključili su iz preduzeća „Autoputevi RS“.

Banjaluka.com