Jedan od vjerovatnih uzroka udesa “Embraera Maraton erlajnza” na letu “Er Srbije” JU324 za Diseldorf 18. februara, u kojem se nalazilo 106 putnika je neadekvatna procjena parametara za polijetanje tokom pretpoletene pripreme letačke posade aviona, koja je donijela odluku da se poletanje izvede sa manje dužine piste u odnosu na inicijalno planiranu, navodi se u izvještaju Centra za istraživanje nesreća u saobraćaju (CINS).

U Obavještenju o početku istrage udesa aviona, koji je objavljen na sajtu CINS-a, navodi se da je tokom uviđaja utvrđeno da je avion pretrpio veća oštećenja trupa, lijevog krila i horizontalnog stabilizatora.

CINS u izvještaju navodi da se oštećenja aviona nastala prilikom incidenta u skladu sa primjenjivim propisima klasifikuju kao udes.

U izvještaju navode i da je posada planirala da izvrši poletanje sa lijeve staze za polijetanje I slijetanje u pravcu 300 (RWY30L) kod intersekcije D6, za šta je, kako su rekli u izjavama, izvršili “duplu provjeru obračuna parametara za polijetanje”.

Navodi se i da je tokom odvajanja od gejta posada je dobila odobrenje za taksiranje do intersekcije D6 od aerodromske kontrole, što je posada potvrdila ponavljanjem primljenih podataka.

Posada je zatim javila kontroli da se približava D6 intersekciji, na šta je dobila odgovor da se pripremi za polijetanje sa D6, izađe i poravna sa osom piste, prenosi Tanjug.

Potom dolazi do pitanja drugog kontrolora upućenog posadi da li su svjesni da su izašli na poletno-sletnu stazu na intersekciji D5.

U izvještaju se navodi da je kontrola leta upozorila posadu da je da je raspoloživa dužina za polijetanje sa date intersekcije 1273 metra uz predlog da to nije dovoljno za bezbjedno uzlijetanje.

Nakon toga je posada od kontrole zatražila minut da izvrši provjere, koju je izvršila putem priručnog letnog računara u ručnom tabletu kopilota.

U izveštaju se navodi da je za to vrijeme kontrola leta je javila posadi da izvrši proračune, ali da mogu ukoliko žele da jave kako bi se vratili nazad pistom na poziciju D6.

Posada je 30 sekundi kasnije javila da potvrđuje da može da izvrši polijetanje sa D5.

Prema izvještaju, kontrola leta je potvrdila prijem, ali sa još jednim upitom da li su u mogućnosti da polete, što je posada odmah potvrdila.

Zatim su dobili konačno odobrenje za polijetanje i informaciju da nema vjetra.

U izvještaju CINS-a se navodi i da je avion poletio ostavljajući iza sebe oblak prašine i slabo penjući.

Dodaje se da je posada, po datim izjavama, procijenila da je avion imao uobičajeno ubrzanje po poletanju i da je izvršila promjene u potisku motora kako bi dobila što veću brzinu.

Na 80 čvorova posada je izjavila da je sve bilo u redu, dok je na 100 čvorova primijetila da ostaje bez dovoljne dužine piste.

S obzirom na raspoloživu dužinu piste i brzine kojom se avion kretao posada je odlučila da je bezbjednije da se nastavi sa polijetenjam jer je procijenila da će avion ubrzo da se odvoji od tla.

U izvještaju se navodi da je, po izjavi posade, avion onda počeo da se trese i osjetili su udarac u neki predmet.

Posada je nakon odvajanja od tla zatim čula nepoznatu buku sa lijeve strane uz konstatovanje prekida rada svjetala na lijevom krilu.

Posada je zatim, počela da dobija informacije o problemima sa nizom sistema od kojih su najznačajniji problemi bila zakrilca i nefunkcionisanje sistema toplog vazduha motora (“bleed air”) te je pristupila postupcima po listama provjere za probleme koji su indikovani.

U izvještaju se navodi da je kontrola letenja upitala posadu da li je sve u redu budući da su odstupili od odobrenog vektora polijetanja, na šta je dobili odgovor od posada da nije sigurna, ali da će najvjerovatnije morati da se vrati na aerodrom.

Nakon toga je posada javila kontroli leta da će morati da se vrati na aerodrom jer su prilikom polijetanja udarili u nešto na tlu i ubrzo nakon toga proglasili “mayday” (opšta opasnost po bezbednost leta).

U izvještaju se navodi da je nakon slijetanja i napuštanja piste avion sve vrijeme pratilo vozilo Vatrogasno-spasilačke jedinice aerodroma Beograd, a da je po zaustavljanju posada je dobila informaciju od zemaljskog osoblja da iz lijevog krila curi gorivo, nakon čega je izvršila brzo gašenje motora i drugih sistema.

U izvještaju se dodaje da su posada i putnici su iskrcani kroz avio-most, a da su nadležni nakon što je izvršeno obezbjeđenje mjesta curenja goriva dali nalog aerodromskim službama da u što kraćem roku udalje avion od aerodromske zgrade na bezbednije mjesto, što je i učinjeno.

Navodi se da se curenje goriva se nastavilo i sljedećeg dana pored paralelnog istakanja goriva iz rezervoara.

Izvor: Nezavisne