Cijene proizvoda i usluga koje se koriste za ličnu potrošnju u Republici Srpskoj, mjerene indeksom potrošačkih cijena, u aprilu 2024. godine u odnosu na prethodni mjesec u prosjeku su ostale na istom nivou, dok su u odnosu na isti mjesec prethodne godine u prosjeku više za 2,5 odsto, pokazuju zvanični podaci Republičkog zavoda za statistiku.
Ovo znači da u odnosu na prethodni mjesec nije došlo do poskupljenja, te da su, bar prema ovim podacima, cijene robe i usluga za godinu dana veće za prihvatljivih 2,5 odsto.
“Od 12 glavnih odjeljaka proizvoda i usluga, više cijene na godišnjem nivou zabilježene su u jedanaest, a niže cijene u jednom odjeljku. Najveći godišnji rast cijena u aprilu 2024. godine zabilježen je u odjeljku restorani i hoteli 6,9 odsto, usljed povećanja cijena u grupi usluge smještaja od 13,3 odsto, zatim u odjeljku ostali proizvodi i usluge 5,4 odsto, usljed viših cijena u grupi usluge lične higijene od 8,8 odsto, potom u odjeljku rekreacija i kultura 4,5 odsto, zbog viših cijena u grupi knjige i udžbenici od 10,5 odsto, zatim u odjeljku alkoholna pića i duvan 4,5 odsto, usljed povećanja u grupi pivo od 9,1 odsto, dok je rast od 3,0 odsto zabilježen u odjeljku prevoz zbog viših cijena u grupi ostale usluge vezane za motorna vozila od 24,6 odsto”, navodi se u podacima Zavoda za statistiku RS.
Dodaje se da slijedi odjeljak zdravstvo sa višim cijenama od 2,9 odsto, usljed povećanja u grupi medicinski proizvodi, pribor i oprema od 6,0 odsto.
“Zatim je tu odjeljak namještaj i pokućstvo sa rastom od 2,3 odsto, zbog viših cijena u grupi popravak aparata za domaćinstvo od 37,0 odsto, potom odjeljak stanovanje sa povećanjem od 2,1 odsto, usljed viših cijena u grupi usluge održavanja i popravak stambene jedinice od 15,2 odsto. Rast od 2,0 odsto zabilježen je u odjeljku hrana i bezalkoholna pića, zbog viših cijena u grupi mineralna voda i sokovi od 9,0 odsto i u grupi ostali prehrambeni proizvodi od 7,4 odsto, slijedi povećanje od 1,5 odsto u odjeljku komunikacije, usljed viših cijena u grupi telefonske i telekomunikacijske usluge od 1,7 odsto, dok su više cijene od 0,8 odsto zabilježene u odjeljku obrazovanje, usljed rasta u grupi obrazovanje koje se ne definiše prema nivou od 7,9 odsto “, piše u ovim podacima.
Sa druge strane, niže cijene na godišnjem nivou su zabilježene u odjeljku odjeća i obuća za 7,5 odsto, zbog sezonskih sniženja konfekcije i obuće tokom godine.
Predrag Mlinarević, profesor na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Istočnom Sarajevu, naveo je za Nezavisne novine da ovi podaci pokazuju da je nastupio period obuzdavanja inflacije, koji se poklapa sa istim trendom u Evropskoj uniji.
“Tamo je usljed restriktivne monetarne politike oličene u povećanju referentne kamatne stope, sa jedne, te stabilizacije lanaca snabdijevanja, sa druge strane, došlo do takozvanog “mekog prizemljenja” i svođenja inflacije u ciljane okvire od 2 odsto. Imajući u vidu da je inflacija kod nas najvećim dijelom imala karakter uvezene inflacije, to se pozitivno odrazilo i na kretanje cijena na našem tržištu”, naglasio je Mlinarević.
Prema njegovim riječima, stabilizacija inflacije je važna jer će standard našeg stanovništva biti zaštićen od dalje erozije.
“Takođe, usljed pada inflacije treba očekivati i pad nominalnih kamatnih stopa, što može dovesti do rasta investicija. Obaranje inflacije u EU i posljedični rast realne tražnje kod njih imaće pozitivne efekte na rast našeg izvoza”, zaključio je Mlinarević, pišu Nezavisne.