Proizvodnja mlijeka isporučenog mljekarama “Pađeni” iz Bileće i “Milkos” iz Sarajeva u 2023. u odnosu na prethodni period vrtoglavo opada, što potvrđuju podaci da je lani ukupno otkupljeno nešto više od 923.000 litara mlijeka ili za oko 8.000 manje u odnosu na godinu ranije.

Prema podacima Odjeljenja za upravljanje lokalnim razvojem, privredu i društvene djelatnosti u Opštinskoj upravi u Rogatici, koji su razmatrani i prihvaćeni na posljednjoj sjednici Skupštine opštine, mljekari “Pađeni” isporučeno je 738.000 litara, ili za oko 150 litara manje, dok je 14 rogatičkih proizvođača “Milkosu” isporučilo 185.500 litara, što je za skoro 8.000 litara manje nego 2022. godine.

Ako se ipak prošlogodišnja proizvodnja, rečeno je na sjednici, uporedi sa nekom godinom ranije, onda podaci ozbiljno upozoravaju na probleme u tom sektoru poljoprivrede. Primjera radi, “Pađeni” i “Milkos” otkupili su 2020. ukupno 1.121.000 litara, a 2021. godine 1.132.700 litara.

Jedini poljoprivredni proizvođač od 19 odbornika aktuelnog saziva SO Slavko Purković iz sela Batovo iznio je na sjednici razloge zašto opada proizvodnja mlijeka.

“Generalno gledano u poljoprivredi pa i u proizvodnji mlijeka insistira se na evropskim standardima. To poskupljuje proizvodnju, a nema adekvatnih otkupnih cijena ili podsticaja. Pojedini proizvođači ulaze u proizvodnju i brzo se razočaraju onim što na kraju dobiju i naravno dižu ruke, nerijetko i sa dugovima za izgradnju štala ili kupovinu stoke i mehanizacije”, kazao je Purković. 

Slično mišljenje dijeli i Milan Kremenović iz Grivaca (35), koji u štali ima devet visokomliječnih muznih krava.

Odnosom prema proizvođačima mljekare “Pađeni”, kojoj mjesečno isporučuje u prosjeku oko 3.000 litara mlijeka, je zadovoljan, iako smatra da bi otkupna cijena trebalo da bude veća.

“Hrana i ostali troškovi, bez rada proizvođača, po jednom grlu iznose oko 75 odsto cijene litra predatog mlijeka. To bez sumnje govori gdje je proizvođač i zašto je u ponudi sve manje mlijeka u Rogatici. Zato se zalažem za povećanje cijena sirovog mlijeka ili osjetnije povećanje podsticaja. Naša opština u tome je potpuno podbacila, a dobro bi bilo da i sa nivoa Republike više podstiču ovu proizvodnju, posebno u brdsko- planinskom području odakle dolazi najzdravije mlijeko”, smatra Kremenović.

Za pad proizvodnje mlijeka u Rogatici razlog bi se mogao tražiti i u tome što je iz proizvodnje “ispala” farma “Kajtaz” koja je 2020. godine predala 74.000, a 2021. godine 144.500 litara mlijeka. Zatvoreno je i porodično gazdinstvo “Vitomir” u Dobrađini, koje je 2020. godine predalo 65.000, a 2021. više od 70.000 litara kravljeg mlijeka.

I Kajtazi i Vitomiri su naveli da su obustavili proizvodnju i zatvorili posebno izgrađene objekte i prodali krave u punoj laktaciji isključivo zbog skupe proizvodnje i nikakve zarade od rijeke mlijeka koga su predavali. Mini-farme zbog nerentabilnosti, a u nekim primjerima i nedostatka radne snage, zatvorili su i neki mali, individualni, proizvođači. Među njima je i Mile Jagodić iz Zahrida, koji je, primjera radi, 2015. bio rekorder u proizvodnji sa 20.523 litra predatog mlijeka, koje je ispunjavalo najstrože kriterijume kvaliteta. Prodao je krave, zatvorio štalu i preselio se u Rogaticu.

Izvor: Glas srpske / Autor: Sreten Mitrović