Dobro je što je pokrenuta kampanja snižavanja cijena hrane i drugih proizvoda u cilju zaštite standarda građana, ali bi ovim trebalo obuhvatiti i osnovne životne namirnice i usluge čije cijene regulišu različiti nivoi vlasti.

Ovo za Srpskainfo kaže Ostoja Kremenović, predsjednik Udruženja „Pokret potrošača RS“. Kremenović je nekadašnji ministar uprave i lokalne samouprave RS, te dugogodišnji direktor Fonda PIO.

“Od velikog značaja za zaštitu životnog standarda stanovništva bi bilo da se nađe model po kojem bi pojeftinili proizvodi i usluge koje nisu obuhvaćene ovom kampanjom, jer ne pretpostavljaju interese trgovinskih lanaca i drugih koji su učestvovali u tom postupku. U prvom redu to se odnosi na hljeb, brašno, proizvode od brašna, ulje, šećer, so, odnosno osnovne životne namirnice koje su propisane odlukom Vlade RS iz 2011. godine” , objašnjava Kremenović.

I država treba da se odrekne nečega

On smatra da se zapravo u kampanju zaštite životnog standarda treba uključiti i sama država kroz odricanje dijela prihoda kako bi građanima osnovna hrana bila dostupnija, odnosno jeftinija.

“Mislim da se svakako ne treba stati na ovome i treba ići dalje jer prostora ima. Prije svega treba imati u vidu i Zakon o regulisanju cijena, koji daje široka ovlašćenja Vladi i Ministarstvu trgovine da prate stanje i odgovarajućim aktima uređuju ovu oblast na način da omogućuje tržišnim i drugim inspektorima da postignu efikasnost u kontroli sprovođenja propisa u ovoj oblasti” , objašnjava Kremenović.

Objašnjava da bi sada trebalo vidjeti kako pojeftiniti i usluge, naročito one koje su od opšteg ekonomskog interesa, a koje su u nadležnosti jedinica lokalne samouprave.

“Imamo situaciju da skupštine opština i gradova odobravaju povećanje cijena komunalnih usluga i sasvim je lako pravdati to jer se ulazne cijene povećavaju. Ali, treba tražiti modalitete da se pružaoci usluga podrže iz drugih izvora uključujući i lokalne budžete ili oslobađanje određenih obaveza prema jedinicama lokalne samouprave ili na nivou Republike kada je u pitanju cijena električne energije”, precizira Kremenović.

Zaključuje da svako iz svog ugla treba da djeluje u zaštiti životnog standarda, odnosno da je neophodno da funkcionišemo kao sistem.

Prava ocjena za 10-ak dana

Predsjednik Udruženja za zaštitu potrošača „Zvono“ Jovan Vasilić kaže za Srpskainfo da je u ponedjeljak obišao dva-tri marketa u Bijeljini, ali da nije primjetio označene proizvode u kampanji „Društveno odgovorni“.

“Doduše, pravi početak kampanje je malo pomjeren dok se svi učesnici u lancu ne iskoordinišu. Mislim da ćemo za desetak dana biti u prilici da damo pravu ocjenu kampanje” ,kaže Vasilić.

Dodaje da su iz ministarstva zatražili od udruženja za zaštitu potrošača da prate sprovođenje kampanje u smislu da prijave nepravilnosti ako ih uoče.

“Imali smo samo jedan poziv potrošača koji se zanimao zašto neki proizvod nije na listi. Ta lista je promjenjiva, nešto će se još dodati, nešto će možda biti skinuto” , navodi Vasili

Varijacije

Prije 10 dana saopšteno je da u okviru kampanje “Društveno odgovorni” učestvuje 19 proizvođača koji su se odrekli u potpunosti marže na 50 proizvoda. U međuvremenu, “Mlijekoprodukt” se predomislio za pet proizvoda, pa je sada 45 proizvoda na spisku.

U kampanji učestvuje i 22 trgovca i četiri distributera. Jeftiniji proizvodi su označeni odgovarajućim stikerima, a biće samo u samo u marketima koji su dio kampanje.

Ipak, cijena tih proizvoda neće u svim trgovinama biti ista.

“Mogućnost varijacije u cijeni je moguća jer imamo dobavljače koji nisu dio kampanje i oni će nastaviti zaračunavati maržu koju su imali. Tu postoji mogućnost da u nekim marketima, u nekim gradovima, budu razlike u cijeni onog proizvoda na nula odsto marže. Te stvari ćemo tolerisati, ali ako vidimo da neki market na nula odsto marže zaračunava svoju maržu, isključićemo ga iz kampanje”, rekao je ministar trgovine Denis Šulić.

Kampanja “Društveno odgovorni” traje do 31. decembra.

HRANA JE SKUPA

Stopa godišnje inflacije u Republici Srpskoj u avgustu bila je 5,9 odsto a najviše je poskupjela električna energija, i to 17,4 odsto, te voda i druge komunalne usluge – 8,5 odsto i hrana – 8,3 odsto. Takođe, evidentan je rast cijena svih ostalih usluga.

Cijene hrane u Republici Srpskoj su u stalnom rastu od kraja 2021. godine, a polovinom prošle godine bile su veće za više od 30 odsto u odnosu na godinu ranije. Krajem prošle godine usporen je rast cijena hrane, ali su cijene prehrambenih proizvoda, voća i povrća izuzetno visoke, čak i za one koji imaju veća primanja od prosječnih.

Izvor: Srpska info