Hoće li se vaditi litijum vrijedan milijarde samo 40 km od Bijeljine?

07.10.2023. - Društvo

Tvrdnje da je područje Majevice, opštine Lopare i opštine Ugljevik bogato rudom litijuma, sve više traženog u industriji za proizvodnju litijumskih baterija za električne automobile i mobilne telefone, još uvijek nisu dobile zvaničnu stručnu i naučnu verifkaciju. 

__10c469cc_2f35_4313_84d7_619a598423d6__2_128.jpeg

Prije desetak godina, u 2012. godini, vršena su geološka istraživanja bora, litijuma, natrijuma, stroncijuma, kalijuma i prateće asocijacije elemenata na području Mjesne zajednice Lipovice, koja pripada opštini Lopare. Preduzeće “Lithimum Balkan”, doo Lopare, osnovano 17. avgusta 2010. godine u Loparama, a navodno se radilo o kanadskoj kompaniji koja je formirala svoju ispostavu u Loparama, vršilo je geološka istraživanja litijuma i bora  u selu Lipovice na Majevici. Sa Vladom Republike Srpske potpisali su tada i ugovor o dodjeli koncesije na tri godine. Ugovor o koncesiji kasnije je sporazumno raskinut i od tog posla nije bilo ništa.

__10c469cc_2f35_4313_84d7_619a598423d6__2_22.jpeg

Mještani ne znaju ništa o litijumu

U ovdašnjoj javnosti  prije dvije godine pomenuta je i mogućnost postojanja rude litijuma u Suvom Polju, selu smještenom između Bijeljine i Ugljevika. Prema tvrdnjama mještana, uglavnom orjentisanih na poljoprivrednu proizvodnju, malo ko uopšte i zna šta je litijum i za šta se sve može koristiti. 

Podsjećanja radi, Kompanija “Rodon” iz Bijljine, koja se bavi inženjerstvom i tehničkim savjetovanjem, tražila je krajem 2021. godine saglasnost za ispitivanje postojanja rude litijuma u Suvom Polju kod Bijeljine, ali je Gradska uprava odbila njihov zahtjev za izvođenje detaljnih geoloških istraživanja litijuma i bora na području ovog semberskog sela. U rješenju koje je Gradska uprava tada dostavila Kompaniji “Rodon” navedeno je da nemaju dovoljno informacija, niti odgovarajući pravni osnov za izdavanje tražene saglasnosti.

Istražuju se i druge rude

Profesor doktor Neđo Đurić, direktor Tehničkog instituta u Bijeljini, kaže da mu je poznato da su u u proteklim godinama obavljena geološka istraživanja na području Majevice, ali da šira stručna javnost o tome vrlo malo zna.

“Ne istražuje se samo litijum i bor, već i druge rude na Majevici. Svojevremeno je jedna kompanija iz Australije bila zainteresovana za istraživanje litijuma  na Majevici. Naša javnost o tome svemu najviše saznaje iz novinskih članaka, a oni koji istražuju često i zloupotrebljavaju te podatke, prodajući ih na Londonskoj berzi. Naravno da sve to zahtijeva angažovanje stručne javnosti i organizovanje stručnih rasprava koje bi dale meritoran sud o rezervama, mogućnosti eksploatacije i uticajima na prirodnu sredinu i zdravlje ljudi”, ističe profesor Đurić.

Ministar energetike i rudarstva Republike Srpske Petar Đokić sredinom jula 2020. godine, nakon posjete preduzeću “Termooprema” u Loparama, razgovarao je i sa načelnikom opštine Lopare Radom Savićem i tada je najavio istraživanja ležišta litijuma, za šta je data koncesija, a litijum je ruda koja dugoročno ima budućnost, istaka je tom prilikom ministar Đokić. On je tada izjavio da su i neka ranija istraživanja potvrdila da rude litijuma ima na području Lopara, te da će se istraživati rezerve i mogućnost eksploatacije.

Iza “Projekta Lopare” stoje slovenačke i švajcarske firme

Početkom 2021. godine Slovenci su uložili oko dvanaest miliona KM u otkopavanje litijuma u Republici Srpskoj, objavio je portal “Capital”. 

“Pet firmi, iza kojih stoji slovenački biznismen Andrej Rautner, uložilo je milione maraka u osnivanje preduzeća za rudarstvo “Rudnik litijuma” u Laktašima, koje bi se bavilo istraživanjem i eksploatacijom rude litijuma na istoku Republike Srpske”.

Iza “Projekta Lopare”, prema našim saznanjima,  novodno stoji švajcarski investitor “Arcore AG”, koji je fokusiran na visokokvalitetne metale i rudarske proizvode. Oni tvrde da posjeduju neophodne dozvole za istraživanje bora i litijuma na području Majevice na površini od 87,7 kilometara kvadratnih, te da je na tom području otkriven visok nivo mineralizacije borata i litijuma sa 3,19 miliona tona rude.

U vrijeme kada su na području zapadne Srbije organizovani masovni protesti protiv kompanije “Rio Tinto” zbog najavljenog iskopavanja litijuma na području Jadra, oglasili su se i bijeljinski ekolozi  iz udruženja “Eko put”, glasno se suprotstavivši bilo kakvim istraživanjima i eksploataciji rude litijuma na području Semberije, podmajevičkog kraja i Majevice.

Bijeljina.com