Sveti Mučenik Agatonik je hrišćanski svetitelj i mučenik iz 4. veka.

Živio je u Nikomediji. Propovijedao je Gricima jevanđelje koji su većinom bili pagani. U vrijeme progona hrišćana pod carem Maksimijanom, uhapšen je Sveti Zotik, zajedno sa svojim učenicima koje su razapeli na krstove, a on je doveden u Nikomediju. Tu su, nastavljajući progon, uhapsili Svetog Agatonika, i druge ostale hrišćane koji su se zatekli u gradu: Prinkipsa, Teoprepija, Akindina, Severijana, Zenona i mnoge druge. Zatim su ih sve zajedno odveli u Vizantiju.

Tokom puta umrli su Sveti Zotik, Teoprepije i Akindin. Sveti Severijan je ubijen kod Halkidona, a Svetog Agatonika, sa ostalima, doveli su u grad Silimvriju u Trakiji gde su svi, nakon mučenja, posječeni mačem pred samim carem Maksimijanom.

U Carigradu je kasnije podignut hram posvećen Svetom Agatoniku.

Pravoslavna crkva proslavlja svetog Agatonika i ostale nikomidijske mučenike 22. avgusta po julijanskom kalendaru.

Vjerovanja

Prema narodnim vjerovanjima, danas je poželjno i “valja se” trgovati. Takođe, ovo je dan za susrete i obnovu starih prijateljstva i onih prekinutih, kako bi se u miru i blagostanju dočekala zima.

Dan Svetog mučenika Agatonika pada u doba Međudnevice, kako se u narodu naziva period između Male i Velike Gospojine. U tom periodu se po raznim krajevima Srbije organizuju vašari i sabori, te je takav običaj i na ovaj dan.