Veliki praznik koji prate brojni običaji

12.07.2023. - Kultura

Srpska pravoslavna crkva i njeni vjernici danas slave Dan svetih apostola Petra i Pavla, praznik koji je u našem narodu poznat pod imenom – Petrovdan.

 

Petrovdanskim slavljem završava se Petrovski post i počinje pričešće vjernika koji su poštovali pravila predviđena kanonom crkve.

Praznik Svetih apostola Petra i Pavla, ustanovljen je kao pomen na stradanje apostola u Rimu 67. godine nove ere (prema nekim izvorima 69. godine).

Petrovdan se u tradiciji slovenskih naroda smatra prelomnim datumom, poslije koga u prirodi nastupaju promjene, približava se jesen.

Kod Srba postoji običaj da se uoči ovog velikog praznika pale lile, koje se prave od mlade kore divlje trešnje ili breze. Obično se to radi na mjestima gdje se narod okuplja, na trgovima, raskršćima i u tome učestvuju djeca i omladina.

Paljenje vatre i lila simboliše na ona vremena kada su hristoborni carevi progonili i mučili hrišćane, vezujući ih za drvene stubove, natapajući ih smolom i paleći ih. Njihova tijela su tada gorjela kao buktinje, osvjetljavajući trgove kao danas simbolične vatre i lile.

Na Petrovdan se ništa ne radi u polju, naročito se ne uprežu konji u kola.

Običaj kod Srba u Vojvodini da se do Petrovdana nisu smjele sjeći jabuke nožem, niti se smjelo jabukama loptati, ili pak udarati jednu o drugu jabuku, jer se vjerovalo, da će ako se to čini, padati krupan grad i uništiti usjeve.

U nekim selima južnog Banata na Petrovdan ujutru raznose jabuke prvim susjedima za dušu umrlih, a ponegdje se jabuke odnose u crkvu na osvećenje.

Opšti je običaj da se za Petrovdan mijese kolači sa jabukama koji se zovu „petrovača“.

Kod Srba Petrovdan je slava pekara i ribara. Ovaj praznik se obilježava kao slava mnogobrojnih pravoslavnih porodica, ali i mjesta.

Bugari su vjerovali da poslije Petrovdana vrijeme biva hladnije, da se sunce okreće zimi, da ptice prestaju da pjevaju, a trava da raste.

Po ruskim vjerovanjima, na Petrovdan je Sveti Petar „popljuvao“ lišće, pa se poslije tog dana više ne kuvaju trave i bilje, ne lome se grane za metle.

 

 

izvor:Agencije/FOTO:SPC